W rozdziale o wpływie rozmaitych nieginekologicznych schorzeń żeńskich narządów rcdnych wspominano wielokrotnie o cierpieniach, które są przyczyną upośledzenia, a nawet zaniku czynności płciowych kobiety. Podkreślano w nim również znaczenie czynników natury ogólnej (konstytucja) dla patogenezy pewnych
Choroby kobiece 20 schorzeń kobiecych. Należy jeszcze w tym miejscu zwrócić uwagę na pewne przyczyny zaniku lub zatrzymania czynności płciowych kobiety, które są zjawiskiem przypadkowym, zależnym od zniszczenia lub usunięcia narządów rodnych albo powstania zmian uciskowych w związku z rozwijającymi się np. w macicy mięśniakami. Wielkie mięśniaki śródścienne mogą doprowadzić bowiem do tak znacznego zwężenia światła macicy i tak wybitnego ucisku na błonę śluzową tego narządu, że dochodzi do zupełnego jej zaniku, odsłonięcia mięśniówki, a nawet miejscowego zrośnięcia się przeciwległych ścian narządu.
Pewne choroby jajników, które wiodą do zupełnego, obustronnego zniszczenia ich miąższu i układu pęcherzykowego, a więc zropienia i nowotwory złośliwe, odgrywają tu główną rolę. Do tego samego rodzaju cierpień należy zanik jajników wskutek ich wytrzebienia, w następstwie zastosowania energii promienistej. Usunięcie macicy, zwłaszcza pod koniec okresu dojrzałości płciowej, pociąga za sobą często wystąpienie objawów towarzyszących przekwitaniu, a więc np. zawrotów głowy, bólów i przypływów krwi do głowy, potów itd.
Leczenie polega na doprowadzeniu przetworów zawierających żeńskie hormony płciowe, w niektórych przypadkach także testosteronu. Przykre objawy podmiotowe mogą być usuwane takimi lekami, jak orgaklimen, itp. Ponieważ zanik jajników powstaje prawie wyłącznie wskutek braku w ustroju hormonów gonadotropowych, doprowadzanie ich wywiera również dodatni wpływ leczniczy.
W tych postaciach zaniku, które są następstwem schorzeń oddziaływających wyniszczająco na cały ustrój, leczenie objawowe jest bezcelowe, dopóki istnieje samo schorzenie.