Większy obieg od przytoczonych koncepcji biologicznych i psychologicznych zyskały teorie socjologiczne i kulturowe. Jest ich wiele. Na czoło wysuwa się tu myśl, że zakaz kazirodztwa miał na celu rozbudowanie więzi społecznych, wyjście poza krąg rodziny, tworzenie większych społeczności ludzkich, co było niezbędne do dalszego rozwoju społecznego i kulturowego ludzi. Sprawa się komplikuje jednak z tego względu, że „tabu” kazirodztwa narodziło się, zanim ludzie mogli pomy- ' śleć o tych reperkusjach społecznych. Niektórzy objaśniają pochodzenie zakazu obawą rodziców przed sojuszem dzieci skierowanym przeciwko nim. Emil Durkheim tłumaczy egzogamię (tj. związki małżeńskie poza obrębem dotychczasowej rodziny) jako rezultat praw totemicznych (Freud, 1967). Wysuwa się także jako racjonalizację zakazu kazirodztwa to, że sprzyja on procesowi socjalizacji dzieci (Podgórecki, 1969 Pili- now, 1968).
Można skłonić się do akceptowania hipotezy, że u źródeł zakazu kazirodztwa odnajdziemy zarówno pierwiastki natury czysto biologicznej, jak i psychologicznej, socjologicznej, etycznej, tj. pierwiastki odnoszące się zarówno do krainy Natury, jak i do świata Kultury, że zakaz ten – jak wywodzi Pomian rozwijając myśli Lśvi-Straussa – leży na pograniczu między naturą i kulturą. Wszelako jako zakaz, jako norm a będzie zawsze przejawem czy instytucją kultury (Pomian, 1970).