Tworzące go komórki wykazują w prawidłowych warunkach, w okresie dojrzałości płciowej podział na szereg warstw. Jest ich – według Papanicolaou, Trouta i in. – trzy, a mianowicie : Warstwa podstawowa, w której można rozróżnić trzy warstwy, tj.:
– a) warstwę podstawową wewnętrzną, złożoną z komórek kształtu walcowatego lub sześciennego (stratum cylindricum) b) warstwę podstawową zewnętrzną, w której skład wchodzą liczne rzędy komórek wielokątnych, o dużych pęcherzy- kowatych jądrach (stratum spinosum profundum) c) warstwę pośrednią (stratum spinosum superficiale), złożoną z komórek miernie spłaszczonych, o jądrach nieregularnych. Na przekroju komórki te mają kształt wydłużony, łódkowaty.
Warstwa śródnabłonkowa ( niekiedy może jej brakować) wykazuje w elementach komórkowych liczne ziarnistości. Warstwa rogowaciejąca (stratum cornificans), którą cechuje zmienna ilość rzędów dużych, płaskich komórek o jądrach pyknotycznych.
Cechą raka przedinwazyjnego jest z początku przypodstawny rozrost komórek walcowatych, które stopniowo zajmują cały obszar nabłonka. W obrębie niego stwierdza się brak lub tylko nieznaczny stopień zróżnicowania komórek oraz zatarcie się prawidłowej, znamiennej warstwowości nabłonka. Składające go komórki wykazują pojedyncze figury podziału, pewną nietypowość i niedojrzałość jąder. Rozrost elementów komórkowych warstwy podstawowej odbywa się albo przez posu- wanie się „ławicowe“ ku górze (a więc chaotycznymi gromadami), albo też w postaci ognisk rozsianych w różnych warstwach nabłonka. Nabłonek w tych ostatnich przypadkach jest znacznie grubszy, a tworzące go komórki są większe, przy czym na różnej głębokości i w różnych warstwach pojawiają się komórki wielojądrzaste oraz nietypowe elementy nabłonkowe, wykazujące zmiany wodniczkowe, które nadają mu wygląd oczkowaty (J. Laskowski).